Cây Đỗ Trọng: Dược Liệu Quý với Nhiều Công Dụng Hiệu Quả

Dược Liệu Quý Từ Cây Đỗ Trọng

Cây Đỗ trọng không chỉ là một loài cây dược liệu nổi tiếng trong y học cổ truyền. Mà còn được công nhận rộng rãi trong y học hiện đại với nhiều công dụng chữa bệnh đặc biệt. Loại dược liệu này thường được sử dụng để điều trị các chứng đau lưng, mỏi gối, cao huyết áp và các vấn đề về sức khỏe sinh lý. Bài viết dưới đây sẽ cung cấp thông tin chi tiết về cây Đỗ trọng, đặc điểm, công dụng, và cách sử dụng hiệu quả.

Tổng Quan Về Cây Đỗ Trọng

Tên Gọi và Danh Pháp

• Tên tiếng Việt: Đỗ trọng, Dang ping (Tày).
• Tên khác: Tư trọng, Tư tiên, Mộc miên, Miên hoa, Ngọc ti bì, Hậu đỗ trọng, Xuyên đỗ trọng.
• Tên khoa học: Eucommia ulmoides Oliv.
• Họ: Eucommiaceae (Đỗ trọng).

Đặc Điểm Tự Nhiên

Cây Đỗ trọng là loài cây lớn, có thể cao từ 10 – 20m, sống lâu năm và xanh tốt quanh năm. Lá cây mọc so le, hình trứng rộng, với đầu lá nhọn và mép có răng cưa. Khi lá bị đứt, xuất hiện những sợi nhựa trắng giống như tơ giữa các mảnh lá. Cây có hoa đơn tính, không có bao hoa, với hoa đực và hoa cái khác gốc. Quả của cây có hình thoi, dài khoảng 3cm, rộng 1cm và đầu quả xẻ thành hình chữ V.

Phân Bố, Thu Hoạch và Chế Biến Cây Đỗ Trọng

Hiện tại, cây Đỗ trọng chưa thấy mọc hoang ở Việt Nam. Năm 1958, cây được đưa từ Trung Quốc về trồng nhưng chưa thành công. Tuy nhiên, ở một số khu vực lạnh như Sapa (Lào Cai), cây vẫn phát triển tốt. Ngày nay, Đỗ trọng được trồng nhiều hơn ở Việt Nam. Nhưng do nhu cầu cao, phần lớn vị thuốc này vẫn phải nhập khẩu từ Trung Quốc, đặc biệt là từ các tỉnh Vân Nam, Quảng Tây, Quảng Đông.

Cây Đỗ trọng được thu hoạch vào mùa hạ. Người ta thường bóc vỏ thân cây, ép cho phẳng, phơi khô để sử dụng làm dược liệu. Vỏ cây Đỗ trọng mỏng, bên ngoài có màu xám, bên trong màu đen nâu nhạt, khi bẻ có các sợi trắng như tơ.

Bộ Phận Sử Dụng

Phần được sử dụng chính của cây Đỗ trọng là vỏ thân. Đây là phần chứa nhiều thành phần dược tính quý giá. Được ứng dụng rộng rãi trong y học cổ truyền và hiện đại.

Thành Phần Hóa Học

Cây Đỗ trọng chứa nhiều thành phần hóa học có giá trị. Bao gồm nhựa có tính chất tương tự như cao su, gutta pecka, chất màu, chất béo, tinh dầu và muối vô cơ. Theo nghiên cứu của Liên Xô cũ, vỏ cây chứa khoảng 3 – 7% chất gutta pecka có khả năng chịu nhiệt và chống nước cao. Được sử dụng để bọc dây điện ngầm dưới biển. Ngoài ra, lá cây chứa tanin, nhựa và không có alkaloid, tuy nhiên hoạt chất cụ thể vẫn chưa được làm rõ.

Công Dụng Của Cây Đỗ Trọng

Theo Y Học Cổ Truyền

Đỗ trọng có vị ngọt, hơi cay, tính ôn, đi vào kinh can và thận. Giúp bổ thận, mạnh gân cốt, an thai. Vị thuốc này thường được sử dụng để điều trị các chứng đau lưng, mỏi gối, chân yếu, đi tiểu nhiều và các vấn đề sinh lý như di tinh, liệt dương.

Theo Y Học Hiện Đại

Các nghiên cứu y học hiện đại, đặc biệt là từ Liên Xô cũ, đã xác định rằng Đỗ trọng không có độc và có nhiều tác dụng tích cực. Với liều lượng vừa phải, vị thuốc này có thể kích thích hệ thần kinh trung ương. Làm giảm huyết áp, tăng cường co bóp của cơ tim và tăng lượng nước tiểu. Ngoài ra, Đỗ trọng còn giúp tăng cường sức khỏe của cơ trơn. Đặc biệt là ở tử cung và ruột.

Liều Dùng & Cách Dùng Cây Đỗ Trọng

Theo Y Học Cổ Truyền

• Liều dùng: 5 – 12g mỗi ngày, dùng dưới dạng thuốc sắc hoặc ngâm với rượu.
• Bài thuốc kinh nghiệm: Dùng Đỗ trọng sắc với táo đỏ Trung Quốc để điều trị động thai hoặc các vấn đề về thai kỳ.

Theo Y Học Hiện Đại

Tại Liên Xô cũ, Đỗ trọng đã được công nhận là vị thuốc chính thức để điều trị bệnh cao huyết áp. Người ta thường sử dụng Đỗ trọng dưới dạng cao lỏng, rượu Đỗ trọng hoặc nước sắc. Liều dùng từ 15 – 30 giọt mỗi lần, uống 2 – 3 lần mỗi ngày.

Bài Thuốc Kinh Nghiệm Chữa Bệnh

Cây Đỗ Trọng Chữa Các Bệnh Sau Sinh

Đỗ trọng có thể được sử dụng kết hợp với táo đỏ để chữa các chứng bệnh sau khi sinh nở hoặc động thai. Người bệnh chỉ cần uống viên Đỗ trọng, táo đỏ mỗi ngày hai lần, mỗi lần 10 viên.

Chữa Cao Huyết Áp

Đỗ trọng đã được chứng minh có hiệu quả trong việc điều trị cao huyết áp. Thường dùng dưới dạng cao lỏng hoặc rượu thuốc. Liều dùng phổ biến là từ 15 – 30 giọt mỗi lần, ngày uống 2 – 3 lần.

Ứng Dụng Trong Sản Phẩm Bảo Vệ Sức Khỏe Xương Khớp Bảo Nhân

Hiện nay, Đỗ trọng được ứng dụng trong nhiều sản phẩm bảo vệ sức khỏe. Một trong những sản phẩm nổi bật là Thực phẩm bảo vệ sức khỏe Xương khớp Bảo Nhân, chứa thành phần từ cây Đỗ trọng. Sản phẩm này giúp hỗ trợ điều trị các bệnh về xương khớp, giảm đau nhức, và tăng cường chức năng gân cốt, đặc biệt hiệu quả cho người cao tuổi hoặc người mắc các vấn đề về thoái hóa khớp.

Lưu Ý Khi Sử Dụng Cây Đỗ Trọng

Mặc dù Đỗ trọng là loại dược liệu quý, người dùng cần lưu ý không nên tự ý sử dụng hoặc làm theo các bài thuốc truyền miệng mà không có sự tư vấn của bác sĩ. Sử dụng không đúng cách có thể gây ra các tác dụng phụ không mong muốn.

Cây Đỗ trọng là một vị thuốc quý với nhiều công dụng tuyệt vời trong y học cổ truyền và hiện đại. Tuy nhiên, cần thận trọng trong việc sử dụng và tham khảo ý kiến chuyên gia để đạt hiệu quả tốt nhất.